ตรวจสุขภาพตาก่อนสาย ก่อนโรคตาถามหา

สิ่งสำคัญที่สุดอย่างหนึ่งเมื่อเราอายุมากขึ้นคือการดูแลสุขภาพกายให้แข็งแรงอยู่เสมอ รวมถึงสุขภาพตาด้วย การตรวจสุขภาพตาเป็นประจำมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการรักษาคุณภาพชีวิต โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่ออายุมากขึ้น เพราะหากละเลย การมองเห็นที่แย่ลงอาจส่งผลกระทบอย่างใหญ่หลวงต่อการใช้ชีวิตประจำวัน

ทำไมการตรวจสุขภาพตาจึงสำคัญและผลเสียเมื่อละเลย

     เมื่ออายุมากขึ้น อวัยวะต่างๆ ในร่างกายย่อมเสื่อมสภาพไปตามวัย รวมถึงดวงตาด้วย ผู้สูงอายุจำนวนมากต้องเผชิญกับปัญหาทางสายตา ไม่ว่าจะเป็นการมองเห็นไม่ชัดเจน สายตาเลือนราง หรืออาจรุนแรงถึงขั้นตาบอดถาวร หากไม่ได้รับการรักษาตั้งแต่เนิ่น ๆ จากสถิติพบว่าผู้สูงอายุมากกว่า 70% มีปัญหาด้านสายตา ลูกหลานหรือผู้ดูแลจึงควรรีบสังเกตความผิดปกติและพาผู้สูงอายุในบ้านไปพบจักษุแพทย์เพื่อตรวจและรักษา ก่อนที่การมองเห็นจะสูญเสียไปอย่างถาวร

โรคตาบางชนิดในผู้สูงอายุสามารถป้องกันหรือชะลอความรุนแรงได้ หากตรวจพบและรักษาตั้งแต่เริ่มต้น

1. โรคตาแห้ง (Dry Eyes)

     โรคตาแห้งพบได้บ่อยทั้งในวัยทำงานและผู้สูงอายุ อาการที่พบบ่อยคือรู้สึกไม่สบายตา ระคายเคือง เหมือนมีสิ่งแปลกปลอมในตา แสบตา หรือน้ำตาไหลมากผิดปกติ หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่รักษา อาจทำให้การมองเห็นมัวลงได้ การรักษาขึ้นอยู่กับสาเหตุ โดยทั่วไปมักใช้ยาหยอดน้ำตาเทียมร่วมกับการปรับพฤติกรรมการใช้สายตา หรือทำความสะอาดเปลือกตาหากมีการทำงานผิดปกติของต่อมไขมันที่เปลือกตา

สาเหตุของโรคตาแห้ง:

• การทำงานผิดปกติของต่อมไขมันที่เปลือกตา
• การใส่คอนแทคเลนส์
• การใช้หน้าจอคอมพิวเตอร์หรือโทรศัพท์เป็นเวลานาน
• การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน
• โรคประจำตัวหรือการใช้ยาบางชนิด

2. โรคต้อกระจก (Cataract)

     ต้อกระจกเกิดจากเลนส์แก้วตาธรรมชาติขุ่นมัวลง ส่วนใหญ่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงตามอายุ ทำให้แสงผ่านเข้าไปยังจอประสาทตาได้น้อยลง ผู้ป่วยจะมีอาการตามัวและเป็นมากขึ้นเรื่อย ๆ หากไม่ได้รับการรักษาอาจนำไปสู่การตาบอดได้ การรักษาต้อกระจกคือการผ่าตัดนำเลนส์ตาที่ขุ่นออกแล้วใส่เลนส์แก้วตาเทียมเข้าไปแทน

3. โรคต้อหิน (Glaucoma)

     ต้อหินเกิดจากความดันภายในลูกตาสูงขึ้นจนทำลายประสาทตา ปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญคืออายุที่เพิ่มขึ้น มีประวัติคนในครอบครัวเป็นต้อหิน หรือมีการใช้ยาสเตียรอยด์ต่อเนื่อง โรคต้อหินมักไม่มีอาการในระยะแรก แต่เมื่อมีอาการจะเริ่มสูญเสียลานสายตา (การมองเห็นจำกัดวงแคบลงเรื่อยๆ) และอาจนำไปสู่การสูญเสียการมองเห็นอย่างถาวร

ต้อหินบางประเภทที่ควรระวัง: 

ต้อหินมุมปิดเฉียบพลันเป็นภาวะฉุกเฉินที่ต้องรีบพบจักษุแพทย์ทันที เนื่องจากมีอาการปวดตาอย่างรุนแรง ตามัวลง และตาแดง สิ่งสำคัญที่สุดคือผู้ป่วยต้องมาตรวจติดตามอาการและปฏิบัติตามคำแนะนำของจักษุแพทย์อย่างเคร่งครัด

4. โรคจุดภาพชัดจอตาเสื่อม (Macular Degeneration)

     โรคจุดภาพชัดจอตาเสื่อมเกิดจากภาวะเสื่อมของจุดภาพชัดซึ่งอยู่ส่วนกลางของจอตา ทำให้การมองเห็นตรงกลางภาพมัวลง ในขณะที่การมองเห็นรอบข้างยังคงปกติ ในระยะเริ่มต้นอาจไม่มีอาการ แต่เมื่อจอตาเสื่อมมากขึ้นจะมีอาการตามัว เห็นภาพบิดเบี้ยว หรือเห็นจุดดำตรงกลางภาพ และสูญเสียการมองเห็นตรงกลางภาพโดยไม่มีอาการปวด มักพบในผู้ที่มีอายุมากกว่า 50 ปี ปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ ได้แก่ การสัมผัสแสงรังสี UV การสูบบุหรี่ และโรคความดันโลหิตสูง

5. โรคเบาหวานขึ้นจอตา (Diabetic Retinopathy)

     เบาหวานขึ้นจอตาเกิดจากการอุดตันของเส้นเลือดฝอยเนื่องจากโรคเบาหวาน ทำให้จอตาขาดเลือดและออกซิเจน และเกิดการสร้างเส้นเลือดใหม่ที่ผิดปกติขึ้นที่จอประสาทตา ซึ่งความผิดปกติที่เกิดขึ้นนี้ไม่สามารถแก้ไขให้กลับมาเป็นปกติได้ การรักษาจึงทำได้เพียงเพื่อไม่ให้โรคลุกลามไปจากระยะที่เป็นอยู่ การป้องกันที่ดีที่สุดคือการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ รวมถึงการดูแลโรคประจำตัวอื่นๆ เช่น ความดันโลหิตสูง โรคไต และไขมันในเลือดสูงอย่างเหมาะสม และควรตรวจจอประสาทตาโดยจักษุแพทย์อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง

6. ภาวะสายตายาวในผู้สูงอายุ (Presbyopia)

     ภาวะสายตายาวในผู้สูงอายุทำให้การมองเห็นในระยะใกล้ไม่ชัดเจน ผู้ป่วยจะมีปัญหาในการอ่านหนังสือ เขียนหนังสือ หรือทำงานหน้าคอมพิวเตอร์ในระยะใกล้ แต่มองไกลได้ปกติ บางคนอาจมีอาการตาพร่า หรือปวดตา มักเริ่มมีอาการเมื่ออายุ 40 ปีขึ้นไป เนื่องจากความสามารถในการเพ่งปรับสายตาลดลง เลนส์แก้วตาแข็งตัวขึ้น และการทำงานของกล้ามเนื้อตาลดลง สามารถแก้ไขได้ด้วยการใช้แว่นสายตา แต่ควรมาตรวจกับจักษุแพทย์เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีความผิดปกติของโรคตาอื่นร่วมด้วย

การดูแลสุขภาพตาอย่างสม่ำเสมอเป็นกุญแจสำคัญในการรักษาสายตาให้ดีไปนานๆ คุณมีการตรวจสุขภาพตาเป็นประจำหรือไม่?