ยาคุมฉุกเฉิน กินภายในกี่ชั่วโมง มีข้อควรระวังอย่างไร ?

ในสถานการณ์ที่ไม่คาดคิด เช่น ถุงยางอนามัยฉีกขาด ลืมกินยาคุมกำเนิดตามเวลา หรือมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ป้องกัน หลายคนอาจเลือกใช้ “ยาคุมฉุกเฉิน” เป็นทางออกชั่วคราว เพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์ อย่างไรก็ตาม การใช้ยาคุมฉุกเฉินจำเป็นต้องรู้ว่าควรกินภายในกี่ชั่วโมง รวมถึงระยะเวลาที่ควรกินและข้อควรระวังต่าง ๆ เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพมากที่สุด

ยาคุมฉุกเฉินคืออะไร ?

ยาคุมฉุกเฉิน (Emergency Contraceptive Pills) เป็นยาที่ใช้เพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ในกรณีฉุกเฉินเท่านั้น ไม่ใช่ยาที่ควรกินเป็นประจำ ยานี้จะออกฤทธิ์ในการยับยั้งการตกไข่ หรือทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกไม่เหมาะสมต่อการฝังตัวของไข่ที่ได้รับการปฏิสนธิแล้ว

ยาคุมฉุกเฉินกินภายในกี่ชั่วโมง ?

ยาคุมฉุกเฉินมี 2 ประเภทหลักที่นิยมใช้ในประเทศไทย ได้แก่

1. ชนิด 1 เม็ด (Levonorgestrel 1.5 มิลลิกรัม) 

ยาคุมฉุกเฉิน กินภายในกี่ชั่วโมง คำตอบคือ

• - ต้องกินให้เร็วที่สุดภายใน 72 ชั่วโมง (3 วัน) หลังจากมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้ป้องกัน

• - ยิ่งกินเร็ว ประสิทธิภาพยิ่งสูง โดยเฉพาะถ้ากินภายใน 12-24 ชั่วโมงแรก

2. ชนิด 2 เม็ด (Levonorgestrel 0.75 มิลลิกรัมต่อเม็ด)

ยาคุมฉุกเฉิน กินภายในกี่ชั่วโมง คำตอบคือ

• - กินเม็ดแรกให้เร็วที่สุดภายใน 72 ชั่วโมง

• - จากนั้นกินเม็ดที่สอง ห่างจากเม็ดแรก 12 ชั่วโมง

แม้ว่าจะสามารถกินได้ภายใน 3 วัน แต่ควรเน้นว่า “ยิ่งกินเร็วเท่าไร โอกาสป้องกันการตั้งครรภ์ก็ยิ่งสูง” และไม่ควรรอจนเกือบครบเวลา

ประสิทธิภาพของยาคุมฉุกเฉิน

ยาคุมฉุกเฉินสามารถลดความเสี่ยงในการตั้งครรภ์ได้ถึง 75-89% หากกินภายในระยะเวลาที่กำหนด แต่ไม่สามารถรับประกันได้ว่าจะได้ผล 100% ดังนั้นไม่ควรใช้เป็นวิธีคุมกำเนิดหลัก และหากประจำเดือนขาดหรือมาช้ากว่าปกติ ควรตรวจการตั้งครรภ์ทันที

ข้อควรระวังในการใช้ยาคุมฉุกเฉิน

1. ไม่ควรใช้บ่อยครั้ง การกินยาคุมฉุกเฉินบ่อย ๆ อาจทำให้ฮอร์โมนแปรปรวน ประจำเดือนมาผิดปกติ และลดประสิทธิภาพของยาในระยะยาว

2. ไม่ป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ยาคุมฉุกเฉินไม่สามารถป้องกันโรค เช่น HIV, ซิฟิลิส หรือหนองใน ดังนั้นหากมีความเสี่ยงควรใช้ถุงยางอนามัยร่วมด้วย

3. ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น 

• - คลื่นไส้ อาเจียน

• - เวียนศีรษะ ปวดศีรษะ

• - เจ็บหน้าอก

• - ประจำเดือนมาช้า หรือมาผิดปกติ

• - หากอาเจียนภายใน 2 ชั่วโมงหลังจากกินยา ควรกินยาอีกเม็ดทันที

4. ผู้ที่มีโรคประจำตัวควรปรึกษาแพทย์ เช่น โรคตับ โรคหลอดเลือด หรือผู้ที่กำลังใช้ยาอื่น ๆ เพราะอาจเกิดปฏิกิริยาระหว่างยาได้

ทางเลือกในการคุมกำเนิดที่ปลอดภัยกว่า

แม้ยาคุมฉุกเฉินจะช่วยลดความเสี่ยงในการตั้งครรภ์ แต่ไม่ใช่ทางเลือกที่ควรพึ่งพาเป็นประจำ หากต้องการมีเพศสัมพันธ์ที่ปลอดภัย ควรเลือกใช้วิธีคุมกำเนิดอื่น ๆ เช่น

• - ยาคุมกำเนิดแบบรายเดือน

• - ถุงยางอนามัย

• - ห่วงอนามัย หรือยาฝังคุมกำเนิด

• - การวางแผนครอบครัวร่วมกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

ยาคุมฉุกเฉินเป็นทางออกในยามคับขันที่ช่วยลดโอกาสตั้งครรภ์ได้ แต่ต้องเข้าใจว่ายาคุมฉุกเฉิน กินภายในกี่ชั่วโมง ซึ่งคำตอบคือภายในเวลาไม่เกิน 72 ชั่วโมง และควรเลือกใช้วิธีคุมกำเนิดแบบประจำร่วมด้วยเพื่อความปลอดภัย หากมีข้อสงสัยหรือใช้งานผิดพลาด ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเพื่อคำแนะนำที่เหมาะสมกับสุขภาพของแต่ละบุคคลเสมอ